میگرن بیماری قابل پیشگیری است. مبتلایان به این بیماری باید از طریق افزایش آگاهی خود تا حد ممکن از عوامل بروز و تشدید حملات میگرنی اطلاع یابند و بر اساس این آگاهی از افتادن به دام این درد بنیان کن در امان بمانند یا تا حد ممکن از شدت این درد بکاهند.

در این خصوص، بهتر است اطلاعات و توصیه‌های بنیاد ملی سردرد آمریکا را که به اختصار به این بیماری پرداخته، مطالعه کنید.

ویژگی‌های عمومی میگرن

ـ دردی که در یک سمت سر بروز می‌کند.

ـ سردردی که مانند نبض می‌زند یا به عبارت دیگر ضربان دارد.

ـ سردردهای متوسط تا شدید که فعالیت‌های زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

ـ سردردهایی که با بروز حالت تهوع یا حتی استفراغ همراه است.

ـ سردردهایی که نسبت به نور و صدا حساسیت ایجاد می‌کند.

ـ سردردهایی که بین ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد و گاهی نیز بیش از این حرف‌ها جا خوش می‌کند.

ـ سردردهایی که با فعالیت جسمانی، مانند بالا رفتن از پله‌ها، تشدید می‌شود.

تقریبا یک پنجم مبتلایان به میگرن، حالات هشداردهنده‌ای را تجربه می‌کنند که می‌توان این حالات را پیش درآمد میگرن نامید.

این پیش درآمد نیم تا یک ساعت پیش از بروز علائم سردرد میگرنی هشدارهایی به فرد مبتلا می‌دهند. این هشدارها معمولا علائمی عصبی هستند و ممکن است شامل اختلالات بصری (مانند مشاهده خطوط موج‌دار، نقطه‌ها، نورهای چشمک‌زن یا نقطه‌های کور و تاریک) و نیز اختلالات بویایی، چشایی یا لامسه باشند.

علائم هشدار اولیه

بروز این علائم یک مرحله پیش از اختلالاتی که در بالا به آنها اشاره شد، رخ می‌دهد. به این علائم هشدار اولیه به دقت توجه کنید و بلافاصله واکنش مناسبی نشان دهید تا از بروز درد میگرنی پیشگیری کرده یا از شدت آن تا حد ممکن بکاهید. میگرن اغلب پس از بروز این علائم اولیه خودش را نشان می‌دهد. این علائم ۶ تا ۲۴ ساعت پیش از بروز سردرد خود را نشان می‌دهند و شامل موارد زیر است: تغییر احوال، مانند افسردگی، احساس سرخوشی یا کج خلقی فزآینده، تشنگی زیاد، اشتها به غذا یا کم اشتهایی، حساسیت به نور یا صدا، خستگی، بیقراری، مشکل در به کارگیری یا درک کلمات، پرحرفی و وراجی، سفت‌شدن گردن، سرگیجه و اسهال.

هرگاه متوجه این علائم هشداردهنده زودهنگام شدید، سعی کنید آرامش خود را حفظ و عوامل تحریک‌کننده میگرن را حذف کنید یا کاهش دهید. مثلا شدت نور یا صدای محیط خود را کاهش دهید. واکنش‌های هیجانی یا ذهنی به این هشداردهنده‌های زودهنگام نیز بسیار مهم است. ترسیدن یا دلواپسی براحتی می‌تواند میگرن شما را بدتر کند. برای کاهش دادن این هیجانات باید بکوشید نگاهی مثبت به مسائل داشته باشید، آرامش خود را حفظ کنید و زیاد به دردهای میگرنی خود فکر نکنید.

راه‌هایی موثر برای تسکین فوری درد

سرما‌درمانی: یک قوطی نوشیدنی سرد یا یک بسته یخ را در قسمت سردرد یا پشت گردن خود قرار دهید و تا حدود ۱۰ دقیقه در همان شرایط نگه دارید. سپس حدود ۲۰ دقیقه صبر کنید و اگر لازم شد دوباره همان کار را تکرار کنید.

سرما و گرمادرمانی باهم: برای مثال، سر و گردن خود را با یک بسته یخ سرد نگهدارید و در عوض بقیه بدن (از شانه به پایین) را گرم کنید.

ورودی‌های حسی را ببندید: از نور شدید و مستقیم اجتناب کنید. سر و صدا و سایر محرک‌ها را کاهش دهید. اگر برایتان مقدور است در اتاقی تاریک و ساکت استراحت کنید.

مایعات درمانی: مقدار زیادی مایعات بنوشید. این کار از دچار شدن به کم‌آبی بدنتان پیشگیری خواهد کرد.

ماساژ درمانی: ماهیچه‌هایتان را در راستای شانه‌ها، گردن و پشت سر به آرامی با انگشتان خود ماساژ دهید. سر، پیشانی، شقیقه، ماهیچه‌های صورت و فک خودتان را به نرمی ماساژ دهید. پوست سر را با یک برس موی نرم به آرامی بمالید. این کارها زمینه‌ساز تسکین درد خواهد بود.

چُرت‌درمانی: برخی مبتلایان به میگرن حاد بنا به تجربه می‌گویند سردردشان پس از یک چرت کوتاه کاهش می‌یابد.

فعالیت جسمانی

از آنجا که ورزش و فعالیت جسمانی منظم فواید ضداسترس فراوانی دارد، می‌تواند دفعات بروز میگرن را کاهش دهد، اما در برخی افراد ممکن است ورزش سبب بازگشت و افزایش حملات میگرنی شود. برای پیشگیری یا محدود کردن شدت سردردهای ناشی از فعالیت‌های جسمانی و ورزش، بنیاد ملی سردرد آمریکا توصیه می‌کند افراد مبتلا به میگرن:

پیش از انجام حرکات ورزشی به اندازه کافی نرمش (و به اصطلاح خود را گرم) کنند.

حین انجام فعالیت‌های ورزشی و پس از آن، مقدار زیادی آب بنوشند.

مراقب محرک‌های محیطی باشند. مثلا ارتفاع زیاد، رطوبت بالا یا هوای سرد یا داغ در بسیاری از مبتلایان سبب بروز حمله میگرنی می‌شود.

در صورتی که ورزش برایشان مشکلاتی به همراه دارد، حتما با پزشک خود مشورت کنند.

منبع: جام علمی