حضرت امام جعفر صادق(ع) پیشوای ششم مسلمانان، در این روز ( ۲۵ شوال ) به دست خلیفه ی عباسی، منصور دوانیقی مسموم و در مدینه به شهادت رسید. امام صادق(ع) به شیخ الائمه نیز معروف است زیرا عمر ایشان از تمامی ائمه اطهار(ع) طولانی تر است. حضرت را در قبرستان بقیع در کنار پدر، جدّ و امام حسن مجتبی(ع) دفن کردند.

آن امام به هنگام شهادت شصت و پنج سال داشته و مدت سی و چهار سال از امامت حضرتش می گذشت.

در میان امامان معصوم(ع)، برای هیچ کدام همانند امام صادق(ع) فرصت و

شرایط مساعدی پیش نیامد تا بتوانند در سطح وسیع به انقلاب فرهنگی بپردازند و با تشریح فرهنگ غنی و پُرمایه ی اسلام، بر گسترش این دین آسمانی بیفزایند. ولی برای امام صادق(ع) این فرصت، در گیر و دار کشمکش ها و رودرویى بنی امیه و بنی عباس و جنگ قدرت به دست آمد. آن بزرگمرد علم و عمل از این فرصت استفاده ی کامل کرد و اسلام و فقهِ آن را از دیدگاه ائمه ی اهل بیت(ع) معرفی نمود و با تربیت شاگردان بسیار و برجسته، حیات تازه ای به اسلام و مسلمین بخشید و فرهنگ ناب تشیّع را که از متن اسلام محمدی و علوی نشأت گرفته بود به جهانیان عرصه کرد. امام صادق(ع) به عنوان رییس مذهب جعفری حوزه ی علمیه ی اسلامی در سطح عمیق و وسیع تشکیل داده و علوم اسلامی را تدریس می نمود. در این حوزه، چهار هزار نفر به فراگیری علوم آل محمد(ص) می پرداخته و حضرت در این زمان، اسلام اصیل را از زیر حجاب تیره و تار اسلام بنی امیه و بنی عباس آشکار ساخت.

آیات و روایات متناسب :

شهادت امام صادق علیه السلام

امام کاظم علیه السلام :

کانَ یُعرَفُ مَوضِعُ سُجُودِ أبی عَبدِاللَّهِ بِطیبِ رِیحِهِ

سجده گاه امام صادق علیه السلام از بوی خوش آن شناخته می شد

الکافی ، ج ۶ ، ص ۵۱۱ .

مالک بن أنس (فقیه المدینة) :

کانَ الصادقُ علیه السلام رَجُلاً لایَخلُو مِن إحدی ثَلاثِ خِصالٍ : إمّا صائماً و إمّا قائماً و إمّا ذاکِراً و . . . طَیِّبُ المُجالَسَةِ ، کَثیرَ الفَوائدِ

امام صادق علیه السلام همیشه در یکی از سه حالت بود : یا روزه دار بود یا در حال نماز و یا ذکر می گفت . . . مجلسش نیکو و نفعش فراوان بود

بحار الأنوار ، ج ۴۷ ، ص ۱۶ .

سخنان برگزیده

امام صادق علیه السلام :

الغِیبَةُ أن تَقولَ فی أخیکَ ما سَتَرهُ اللَّهُ عَلَیهِ

غیبت آن است که درباره برادرت چیزی بگویی که خداوند آن را پنهان کرده است

میزان الحکمه ، ح ۱۵۵۱۰ .

امام صادق علیه السلام :

لایَتِمُّ المَعروفُ إلاّ بِثَلاثٍ : تَعجیلِهِ و تَصغیرِهِ و تَستیرِهِ

کار نیک تمام نمی شود مگر به سه چیز : شتاب در انجام دادن ، کوچک شمردن و پنهان داشتن آن

خصائص الائمه ، ص ۱۰۰ .

امام صادق علیه السلام :

أروَحُ الرُّوحِ الیَأسُ عَنِ النّاسِ

خوش ترین آسایش ، نومیدی از مردم است

مشکاة الأنوار ، ص ۳۲۴ .

امام صادق علیه السلام :

صِلَةُ الرَّحِمِ تُهَوِّنُ الحِسابَ یَومَ القیامَةِ

صله رحم حساب را در روز قیامت آسان می کند

بحار الأنوار ، ج ۷۸ ، ص ۲۱۰ .

امام صادق علیه السلام :

مَن یَثِقَ بِاللَّهِ یَکفِهِ ما أهَمَّهُ مِن أمرِ دُنیاهُ و آخِرَتِهِ

هر که به خدا اعتماد کند ، خداوند کارهای دنیا و آخرتش را ، که او را بی قرار کرده اند، کفایت می کند

تحف العقول ، ص ۳۰۴ .

امام صادق علیه السلام :

إعمَلِ الیَومَ فِی الدُّنیا بِما تَرجُو بِهِ الفَوزَ فِی الآخِرَةِ

امروز در دنیا کاری کن که به وسیله آن امید رستگاری در آخرت داری

تحف العقول ، ص ۳۰۶ .

امام صادق علیه السلام :

مَن عَیَّرَ مُؤمِناً بِذَنبٍ لَم یَمُت حَتّی یَرتَکِبَهُ

هر کس مؤمنی را بر انجام دادن گناهی سرزنش کند ، نمی میرد تا آن که خود آن گناه را مرتکب شود

الکافی ، ج ۲ ، ص ۳۵۶ .

امام صادق علیه السلام :

ضَمِنتُ لِمَنِ اقتَصَدَ أن لایَفتَقِرَ

من ضمانت می کنم که هر که میانه روی پیشه کند ، فقیر نشود

الخصال ، ص ۹ .

امام صادق علیه السلام :

إعرِفُوا مَنازِلَ النّاسِ عَلی قَدرِ رِوایَتِهِم عَنّا

منزلت مردم را به اندازه نقل حدیث شان از ما بشناسید

الکافی ، ج ۱ ، ص ۵۰ .

امام صادق علیه السلام :

بَرُّوا آبائکُم یَبَرَّکُم أبنائُکُم

به پدرانتان نیکی کنید تا فرزندانتان به شما نیکی کنند

تحف العقول ، ص ۳۵۹ .

منبع: مرکز نشر آیت الله العظمی بهجت به نقل از برنامه روزشمار تاریخ ازمرکز پژوهشهای صدا و سیما